ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΠΑΙΔΙΩΝ

Γεωργίου Ηλ. Τσιούλια* MD, PhD, EBOD
Χειρουργού Οφθαλμιάτρου

Στόχος του άρθρου αυτού είναι να τονίσει τις ιδιαιτερότητες που υπάρχουν στον τομέα της οφθαλμολογικής εξέτασης των παιδιών με ηλικία κάτω από 5 έτη.
Στίς μικρές αυτές ηλικίες η οφθαλμολογική εξέταση απαιτεί ξεχωριστές συνθήκες διότι το παιδί σπάνια εκφράζει την δυσκολία στην όρασή του και ο μοναδικός τρόπος αντίληψης του πιθανού οπτικού προβλήματος είναι η παρατήρηση των γονέων και πιο ουσιαστικά η σωστή οφθαλμολογική εξέταση. Με τον τρόπο αυτό ανακαλύπτονται έγκαιρα προβλήματα τα οποία σε μία μεγαλύτερη ηλικία δεν ανατάσσονται και συνοδεύουν το παιδί στην ζωή του την προσωπική και επαγγελματική δια βίου.

Τέτοια προβλήματα είναι:

1.Ψηλές αμετρωπίες (μυωπία > -8.00D, υπερμετρωπία >+4.00D, αστιγματισμός > 2D)
2. Ανισομετρωπία ( διαφορά βαθμών ανάμεσα στα μάτια)
3.Στραβισμός (συγγενής ,επίκτητος , λανθάνων , έκδηλος η προσαρμοστικός)
4.Νυσταγμός
5.Παθήσεις βλεφάρων
6.Συγγενής καταρράκτης

Κοινή κατάληξη όλων αυτών των καταστάσεων εάν δεν αποκαλυφθούν είναι η αμβλυωπία
( τεμπέλιασμα των ματιών).

Η αμβλυωπία μπορεί να αναταχθεί ανάλογα με την ηλικία του παιδιού με την κατάλληλη χορήγηση γυαλιών, κάλυψη του καλού ματιού η με χειρουργική επέμβαση. Εάν δεν γίνει αυτό πριν την ηλικία των 5 ετών το πρόβλημα μονιμοποιείται και δεν διορθώνεται. Συνήθως η αποκάλυψη της αμβλυωπίας γίνεται τυχαία στην σχολική ηλικία όταν το παιδί έχει δυσκολίες στο σχολείο.

Γιατί είναι απαραίτητο να αποκαλυφθεί έγκαιρα η αμβλυωπία?

Αν δεν εξεταστεί το παιδί σε μικρή ηλικία και υπάρχει κάποια από τις αιτίες της αμβλυωπίας η όραση του παιδιού πάυει να αναπτύσσεται και μένει καθηλωμένη στο επίπεδο της όρασης που είχε την στιγμή που εμφανίστηκε το πρόβλημα. Εάν δεν γίνει έγκαιρα η σωστή αντιμετώπιση το πρόβλημα θα αποκαλυφθεί τυχαία αργότερα όταν το παιδί θα πάει σχολείο.
Τότε όμως η διόρθωση της όρασης θα είναι πολύ δύσκολα εφικτή και όχι τόσο αποτελεσματική.
Πρέπει να γίνει καταννοητό από τους γονείς ότι το παιδί σε ηλικία 5 ετών θα πρέπει να βλέπει 10/10 (δέκα γραμμές στις δέκα) με κάθε μάτι ξεχωριστά! Αν το παιδί έχει αμβλυωπία και βλέπει πχ 1/10 (μία γραμμή στις δέκα) αυτό σημαίνει ότι ούτε με γυαλιά πιθανά ποτέ να μην μπορέσει να δεί παραπάνω.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι η «αναπηρία» αυτή θα συνοδέυει το παιδί στην προσωπική και επαγγελματική ζωή του για πάντα πράγμα καθόλου καλό στον σημερινό ανταγωνιστικό κόσμο…

Πως μπορεί να θεραπευτεί η αμβλυωπία?

Η αμβλυωπία στις περισσότερες περιπτώσεις θεραπεύεται η βελτιώνεται σημαντικά! Αρκεί να αποκαλυφθεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα!

Η θεραπεία του τεμπελιάσματος των ματιών εξαρτάται από τον λόγο που το προκάλεσε. Η σωστή οφθαλμολογική εξέταση θα δώσει την λύση.

Το πρώτο και σημαντικότερο βήμα είναι ο αναλυτικός διαθλαστικός έλεγχος .

Ο οφθαλμίατρος θα δώσει τα σωστά γυαλιά και θα καθοδηγήσει τους γονείς για το είδος του σκελετου και των κρυστάλλων κατά περίπτωση. Η τακτική παρακολούθηση του παιδιού θα μεγιστοποιήσει την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος και θα μειώσει την «αντίδρασή του» μέχρι να συνηθήσει τα «δυσάρεστα» γυαλιά.

Σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται κάλυψη του καλού ματιού για να αναγκαστεί το τεμπέλικο μάτι να δραστηριοποιηθεί! Και αυτή η θεραπεία απαιτεί συχνή παρακολούθηση για τον έλεγχο του αποτελέσματος και την ψυχολογική τόνωση του παιδιού και των γονιών…

Εάν απαιτηθεί χειρουργική επέμβαση για διόρθωση στραβισμού , νυσταγμού, πτώσης βλεφάρου η συγγενούς καρταρράκτη αυτή θα πρέπει να γίνει την κατάλληλη χρονική στιγμή που θα επιλέξει ο ειδικός οφθαλμίατρος.